Łańcuch dostaw, z angielskiego supply chain, to pojęcie, które często pojawia się w planowaniu logistycznym. Nie bez powodu. Odpowiednie zarządzanie łańcuchem dostaw, z dbałością o każdy jego etap, zapewni płynne funkcjonowanie wszystkich procesów logistycznych - od produkcji do dostarczenia do klienta końcowego.
W dalszej części artykułu przedstawimy, czym dokładnie jest i jak powinien wyglądać efektywny łańcuch dostaw.
Łańcuch dostaw to kompleksowy system organizacyjny, obejmujący wszystkie etapy przemieszczania się produktu od producenta do konsumenta.
To strategiczne podejście do zarządzania, które skupia się na efektywnym przepływie towarów, informacji i usług przez różne etapy produkcji i dystrybucji. Jak wskazuje nazwa, wszystkie etapy łańcucha są ze sobą ściśle powiązane i od siebie zależne.
Łańcuch dostaw obejmuje wiele ogniw, zaczynając od dostawców surowców, poprzez producentów, dystrybutorów, aż po klientów. Proces ten powinien być dopasowany do potrzeb przedsiębiorstw, dlatego ważna jest jego nieustanna optymalizacja. Należy zakładać, że łańcuch dostaw będzie elastyczny na tyle, aby móc go modyfikować w odpowiedzi na zewnętrzne i wewnętrzne czynniki. Ostatnie lata pokazały (COVID, konflikty zbrojne), że jest to kluczowy element w przedsiębiorczym zarządzaniu, zwłaszcza gdy chodzi o globalny łańcuch dostaw.
Jak mówi definicja, planowanie supply chain polega na współpracy i relacjach, zatem wymaga gotowości do zmian we wszystkich jego ogniwach. Prawidłowy przepływ informacji jest w tym wypadku niezbędny.
Podstawowymi etapami łańcucha dostaw są:
dystrybucja (dostarczanie surowców i gotowych produktów),
zaopatrzenie,
dystrybucja (transport i dostawa np. do magazynu czy do klienta),
planowanie, którego zdecydowanie nie należy pomijać.
Na grafice przedstawiamy przykładowy łańcuch dostaw:
Schemat łańcucha dostaw
Skomplikowany proces łańcucha dostaw wyróżnia jego kilka rodzajów. Poniżej przedstawiamy najbardziej popularne, z których korzystają przedsiębiorcy w zależności od rodzaju i specyfiki biznesu, a także rodzaju produktów, które są dystrybuowane.
Istnieje wiele rodzajów łańcuchów dostaw, różniących się ilością ogniw. Wśród nich wyróżnia się:
prosty
rozszerzony
wewnętrzny
kompleksowy
Łańcuchy dostaw mogą być również podzielone ze względu na cele, jakie realizują. Są to między innymi:
zintegrowany łańcuch dostaw - obejmują pełną koordynację między poszczególnymi etapami
tradycyjny łańcuch dostaw
zielony - określany także jako zrównoważony łańcuch dostaw
łańcuch wartości - polega na poszukiwaniu oraz identyfikowaniu procesów i działań
globalny łańcuch dostaw
zimny łańcuch dostaw
zewnętrzny łańcuch dostaw
bezpośredni i zwrotny łańcuch dostaw
Dla lepszego zrozumienia tego zagadnienia przedstawimy przykład łańcucha dostaw w kontekście branży e-commerce. Obejmuje szereg działań, które umożliwiają przemieszczanie produktów od dostawców do klientów końcowych.
Uczestnicy łańcucha dostaw dla firmy e-commerce:
Dostawcy surowców i produktów
Produkcja i magazynowanie
Logistyka i transport
Oprogramowanie do zarządzania zamówieniami i magazynem
Chcesz przetestować za darmo system WMS? Sprawdź nasz autorski miniWMS - system do zarządzania magazynem w wersji mini.
Firma e-commerce
Główny gracz w łańcuchu dostaw, odpowiedzialny za prezentację produktów, przetwarzanie zamówień, obsługę płatności, komunikację z klientem i współpracę z dostawcami.
Obsługa klienta
Działy obsługi klienta, które odpowiadają na pytania, rozwiązują problemy, śledzą zamówienia i zapewniają ogólną pomoc klientom.
Konsumenci
Osoby, które dokonują zakupów na platformie e-commerce i są ostatecznymi odbiorcami dostarczanych produktów.
Efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw w firmie e-commerce wymaga współpracy między wszystkimi wymienionymi uczestnikami. Optymalizacja procesów, monitorowanie stanu magazynowego, szybka realizacja zamówień i skuteczna obsługa klienta są kluczowe dla sukcesu w e-commerce. Ponadto rozwijające się technologie, takie jak automatyzacja magazynów czy śledzenie przesyłek w czasie rzeczywistym, również wpływają na efektywność łańcucha dostaw w tej dziedzinie.
Zarządzanie łańcuchem dostaw (inaczej zwany SCM - supply chain management) to kompleksowy proces planowania, implementacji i kontrolowania wszystkich działań związanych z przepływem towarów, informacji i usług od dostawców do klientów. Celem jest zoptymalizowanie efektywności, kosztów i satysfakcji klienta poprzez optymalne zarządzanie każdym etapem łańcucha dostaw.
Zagadnienie to obejmuje szeroki zakres działań, takich jak prognozowanie popytu, zarządzanie zapasami, planowanie produkcji, transportu, dystrybucji, a także monitorowanie i optymalizacja wszystkich procesów. Całość działań powinna prowadzić do wzrostu efektywności i minimalizacji kosztów.
Współczesne technologie, takie jak systemy informatyczne, automatyzacja i analiza danych, odgrywają kluczową rolę w doskonaleniu zarządzania łańcuchem dostaw, umożliwiając szybkie reagowanie na zmienne warunki rynkowe i poprawę efektywności operacyjnej.
Zdarza się, że terminy te są używane zamiennie, istnieje między nimi różnica. Łańcuch dostaw obejmuje wszystkie aspekty, począwszy od produkcji, poprzez dystrybucję, aż po finalnego klienta. Łańcuch logistyczny natomiast skupia się bardziej na konkretnych aspektach przepływu, takich jak transport i wszystkie procesy magazynowe tj. składowanie czy zarządzanie zapasami.
Słowem, łańcuch dostaw obejmuje wszystkie etapy od produkcji do dostarczenia do klienta końcowego, a łańcuch logistyczny jest jednym z etapów tej drogi i koncentruje się na kwestiach związanych z magazynowaniem, transportem i dystrybucją.
podsumowanie
Jak widać, istnieje wiele rodzajów łańcucha dostaw. Firmy współpracują w takim modelu, który najefektywniej realizuje cele ich działań. Poza odpowiednim planowaniem etapów łańcucha, dla jego poprawnego funkcjonowania, kluczowa jest dobra komunikacja między przedsiębiorcami realizującymi różne etapy.
15 gru 2023
Autor: Urszula Rydzewska
Opublikowano w kategoriach: